Tolga Şardan | Büyüteç

@sardan_tolgatolgasardan@gmail.com

01 Kasım 2024

TUSAŞ saldırısında ikinci perde: İstihbarat tam iki ay önce geldi!

İstihbarat bilgisi, 17 Ağustos’ta elde edildi. Veriler, bölgedeki jandarma komutanlıklarına bildirildi. MİT’in ulaştığı veriler, İçişleri Bakanlığı’nın çatısı altındaki Emniyet ve Jandarma’ya gönderildi

Türkiye Uzay Sanayi’nin (TUSAŞ) Ankara’nın Kahramankazan ilçesindeki ana yerleşkesine yönelik terör saldırısıyla ilgili gelişmelere devam ediyorum.

Büyüteç’te önceki yazıda, ülkenin önde gelen teknoloji üssüne karşı gerçekleştirilen PKK eyleminin, göz göre göre geldiğini ortaya koyan tespitleri duyurdum.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen adli soruşturma çerçevesinde tesis bölgesinden sorumlu jandarma dosya üzerinde çalışıyor, olayın ilk anından itibaren.

Dördü TUSAŞ çalışanı, birisi taksici, beş kişinin şehit olduğu PKK saldırısında ihmal olup olmadığı tartışmaları, farklı yürüyen gündeme karşın tartışılmaya devam ediliyor.

Linkini bıraktığım son yazıda, TUSAŞ’a yönelik terör eylemiyle ilgili Şırnak’ta yapılan bir operasyonda bilgiler elde edildiğini aktardım.

Şimdi daha ötesinden bilgi vereyim. İstihbarat bilgisi, geçen ağustosun ortasında, tam tarih vermek gerekirse; 17 Ağustos’ta elde edildi.

İstihbarat birimlerinin ortak yürüttüğü operasyonda yakalanan PKK’lıdan elde edilen veriler, bölgedeki jandarma komutanlıklarına bildirildi. Gerek Van’a konuşlu Jandarma Asayiş Komutanlığı, gerekse Şırnak’taki İl Jandarma Komutanlığı, kısa sürede gelişmelerden haberdar edildi.

Tabii aynı bilgiler, Ankara’ya da ulaştırıldı. MİT’in ulaştığı veriler, İçişleri Bakanlığı’nın çatısı altındaki Emniyet ve Jandarma’ya gönderildi.

Şimdi; bu aşamada artık kimsenin “gerekli istihbarat alınamadı” mazeretine sığınma şansı kalmadı maalesef.

Tam tersine, bilginin elde edilmesiyle, eylemin gerçekleştirilmesi arasında yaklaşık iki ay var!

İster istemez, “İki ayda ne yapıldı?” sorusu akıllara geliyor kuşkusuz.

Sorunun yanıtını adli yönden Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, idari yönden ise İçişleri Bakanlığı verecek.

Sorumluluğu olanlar

Ancak sorunun yanıtı kadar, sorunun kimlere yöneltilmesi gerektiği de en az adli soruşturma kadar önemli.

Öncelikle Jandarma Genel Komutanlığı merkez yönetimi sorunun asıl muhatabı. Elde edilen ciddi istihbarata karşı yapılması gerekenler, Jandarma’nın sorumluluğunda.

Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Ali Çardakçı’dan itibaren görev alan istihbarat, terörle mücadele ve asayiş birimlerinden sorumlu komutanlar ile alt kadrolarının soruşturmaya alınması şart.

Hatta daha ilerisi, Jandarma’nın faaliyet ve çalışmalarını yöneten İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş’ın da direkt olmamakla birlikte dolaylı sorumluluğu var. Aktaş’ın her şeyden önce denetim görevini yeteri kadar yerine getirmediğini söylemek mümkün.

Şırnak’ta elde edilen önemli istihbarata karşı eylemin nasıl gerçekleştirildiği ve gerçekleşmesine izin verilmesi, basit şekilde geçiştirilebilecek bir durum değil. İki ay boyunca eylemin önlenmesine yönelik yapılanların mercek altına alınması gerekiyor.

Hangi rütbe, makam ve konumda olursa olsun, Türkiye’nin en önemli kamu kuruma yönelik terör eyleminde ihmalleri bulunanların tespiti ve gerekli adli/idari cezayı alması kaçınılmaz.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın işi bu kez zor. Daha önce Emniyet Genel Müdürlüğü’ne yönelik benzer terör saldırısının araştırıldığı idari soruşturmada Kayseri İl Jandarma Komutanı Yüksel Yiğit emekli edildi. Kimi jandarma ve polisler de soruşturmaya alındı.

Her ne kadar istihbarat gelmemiş olsa bile Emniyet’in de burada eksikliğini söylememek olmaz.

Jandarma, Emniyet ve mülki idare

Ancak bu kez vaziyet çok vahim. Bu konuda yapılacak idari soruşturmanın Jandarma Genel Komutanlığı ve Ankara İl Jandarma Komutanlığı karargâhını sallaması lazım.

Tabii, sadece Jandarma’nın değil, yine Emniyet’in ve Ankara Valiliği’nin de sorumluluğu var.

Emniyet kaynaklarından edindiğim bilgiye göre hem Emniyet Genel Müdürlüğü hem de Ankara Emniyeti, Ankara İl Jandarma Komutanlığı’nı bilgilendirdi. 

Eylem hedefi TUSAŞ’sa, Emniyet’in “biz bilgi verdik” görüşünün arkasına sığınması yaşananlardaki sorumluluktan teşkilatın kurtulmasını sağlamaz. Topyekûn çalışmak/çabalamak gerekirdi.

Yanı sıra Ankara Valiliği ile Kahramankazan Kaymakamlığı’nın İller İdaresi Yasası çerçevesinde alınacak güvenlik önlemlerinden sorumlu olduğu düşünülürse, mülki idarenin iki kolluk gücü arasındaki yetki krizini iyi yönetememesi söz konusu.

Tatbikatlar neden yapılmadı?

Gelelim, madalyonun diğer yüzüne.

TUSAŞ’ın yönetimi açısından bakıldığında, yerleşkedeki özel güvenlik önlemlerinin yeterli olmadığı anlaşıldı.

TUSAŞ benzeri kurumların özel güvenlik sisteminde güçlü denetim mekanizmaları var.

Bunlardan birisi, kurumlarda özel güvenlik tatbikatlarının yapılması. Bu tatbikatlar, alarm durumu ve ani gelişen olaylarda yaşanacak kriz süreçlerinin belirlenmesi ve yönetilmesinde çok önemli.

TUSAŞ’ta durum ise parlak değil.

Şırnak’tan elde edilen verilere karşın, ortaya çıkan terör saldırısını önlemek ve süreci yönetmek için yapılması gereken özel güvenlik tatbikatlarının yapılmadığı bilgisi var.

Ayrıca, yine eylem olasılığına karşı, alarm seviyesinin yükseltilmesi gerekirken bu işlemin yapılmadığı kaynaklarca ifade ediliyor maalesef.

Yeterli özel güvenlik personeli olmadığı gibi, ortaya çıkan terör tehdidi sonrasında özellikle yerleşkenin kapılarında alınması gereken önlemlerin alınmadığı, kapılardaki tehdit riskinin değerlendirilmesinde sorun bulunduğu belirtilen diğer konu başlığı.

Uzun lafın kısası; yazılı olmakla beraber uygulanmayan saldırılara ve sabotajlara karşı koyma planları, dosyalar içinde raflarda tutuluyor anlaşılan.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunum yapacaktı

Bu arada PKK saldırısında şehit olan TUSAŞ Başmühendisi Zahide Güçlü Ekici hakkında yeni bilgi ortaya çıktı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, salı günü TUSAŞ’ta helikopter teslim törenine katıldı. Yani saldırıdan altı gün sonra.

Erdoğan’ın katılımıyla TUSAŞ’ta üretilen Gökbey adlı helikopter, Jandarma Genel Komutanlığı’na teslim edildi. Erdoğan, helikopterin gövdesine Şehit Başmühendis Ekici’nin adını yazdı.

TUSAŞ'a düzenlenen terör saldırısında hayatını kaybeden Zahide Güçlü Ekici

Dramatik olan şu ki; Başmühendis Ekici işte bu helikopterin üretiminde sorumluluk sahibiydi ve yaşasaydı büyük olasılıkla Erdoğan’a sunumu yapacak olan isimdi.

Üstelik, üretimine katkı verdiği helikopter, TUSAŞ’a yönelik terör saldırısında elde edilen istihbaratı yeterli şekilde işlemediği belirtilen Jandarma teşkilatı için üretilmişti.

Diğer dramatik tablo taksici Murat Arslan’la ilgili.

Yazının girişinde bıraktığım linkteki Büyüteç’te Arslan’ın, yaşamını nasıl yitirdiğini aktardım. Bir yeni bilgi daha var. Arslan, teröristlerin aradığı taksicinin telefona yanıt vermemesi sonucunda ölümle tanıştı.

Taksici Murat Arslan, TUSAŞ'a düzenlenen terör saldırısında hayatını kaybetti

Ancak diğer detay ise, teröristlerin durakta park halinde bekleyen bir taksiciyle görüştükleri, ancak bu taksicinin hizmet sırasında en önde bekleyen Murat Arslan’ı işaret etmesiyle teröristlerin bu taksiye binmeleri.

Sıranın en başındaki taksiyi işaret eden ise, Arslan’ın ağabeyiydi.

Kader böyle bir şey sanırım…