Üç ülke arasında tapınak krizi

TOKYO  Japonya Başbakanı Şinzo Abe'nin, savaşlarda ölen 2,5 milyon kişinin anısına yapılmış Yasukuni Tapınağı'nı ziyaret etmesi, Çin ve Güney Kore ile arasında krize yol açtı. Frak ve çizgili gri pantolondan oluşan resmi bir kıyafet giyen, gri kravat takan Abe, iktidara ikinci kez gelişinin birinci yıldönümünde, başkent Tokyo'nun merkezindeki tapınağa 15 dakika süren bir ziyarette bulundu. Abe, ziyaretinin ardından gazetecilere "Savaşlarda değerli yaşamlarını feda edenlere saygımı sundum ve huzur içinde yatmaları için dua ettim" dedi. Yasukuni Tapınağı'na yapılan ziyaretlere gösterilen tepkilerin yanlış anlamadan kaynaklandığını söyleyen Abe, "Bu ziyaretler, ne yazık ki siyasi ve diplomatik bir sorun haline getiriliyor. Amacım, hiçbir şekilde Çin ve Kore halklarını incitmek değil. Geçmişin son derece büyük acılarına dayanarak Japonya'nın bir daha asla savaşmaması gerektiğine inanıyorum. Bu günü özellikle seçtim çünkü iktidara geldiğimizden bu yana halkımızın bir daha asla savaşlar yüzünden acı çekmemesi için neler yaptığımızı, ölülerimizin ruhlarına bildirmek istedim" ifadelerini kullandı.  Abe'nin ziyareti, televizyonlardan canlı yayınlandı.  Japon yetkililer ise Abe'nin tapınağı, hükümet adına değil, kişisel amaçlarla ziyaret ettiğini vurguladı.   Tapınak ziyaretine sert tepki Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Çin Gang, yaptığı açıklamada, Abe'nin ziyaretini "kesinlikle kabul edilemez" olarak niteledi ve "Japon Başbakanı Abe'nin ziyaretini protesto ediyor ve ciddi bir biçimde kınıyoruz. Abe'nin Yasukuni'ye yaptığı ziyaret, Japonya'nın diğer ülkelerin işgal edilmesi ve sömürge haline getirilmesini de içeren militarist tarihinin yüceltilmesinden ve 2. Dünya Savaşı'nın sonuçlarının hiçe sayılmasından başka bir şey değildir" " dedi.   Güney Kore Kültür, Spor ve Turism Bakanı Yoo Jinryong de ziyareti "hem Güney Kore ile Japonya arasındaki ilişkilere hem de kuzeydoğu Asya'da istikrar ve işbirliğine zarar veren anakronistik bir eylem" olarak niteledi.  ABD'nin Tokyo Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada ise ABD'nin, Abe'nin Yasukuni'ye yaptığı ziyaretten "hayak kırıklığı" duyduğu belirtildi. Açıklamada, "ABD, Japonya ve komşu ülkelerin geçmişten gelen hassas konuları çözmek için yapıcı yollar bulacağını umut ediyoruz" ifadesi kullanıldı.   Japonya'nın militarist geçmişini simgeleyen tapınağı en son ziyaret eden başbakan, 2006'da Juniçiro Koizumi olmuştu. Çin ve Güney Kore, 2. Dünya Savaşı sırasında Japonya'nın izlediği saldırgan tutum nedeniyle siyasetçilerin tapınağa ziyarette bulunmasına tepki gösteriyor. Japonya, 2. Dünya Savaşı sırasında Çin ve Kore Yarımadası'nın bazı kısımlarını işgal etmişti.