Ukrayna'da olaylar yeniden tırmandı

KİEV Ukrayna'nın başkenti Kiev'de parlamentoya doğru yürüyüşe geçen göstericilerle polis arasında çıkan çatışmalarda çok sayıda polis ve gösterici yaralandı, bazı polisler rehin alındı. Erken saatlerde parlamentoya doğru yürüyüşe geçen göstericiler polis barikatlarına ulaştı. Aynı saatlerde parlamento kürsüsünü işgal eden muhalefet milletvekilleri, 2004 anayasasına geçilmesi için gereken değişikliklerin gündeme alınmasını istedi. Parlamento kürsüsündeki işgal sürerken, parlamento binasının çevresi ve bağlantı yollarında polisle göstericiler arasında çatışmalar başladı. İlk olaylar sırasında güvenlik güçlerinin yolu kapatmak için kullandığı iki polis kamyonu göstericiler tarafından ateşe verildi. Parlamento çevresinde şiddetlenen olaylar nedeniyle çok sayıda milletvekili ile meclis çalışanı parlamento binasında kapalı kaldı. Aynı saatlerde Avrupa Meydanı üzerindeki barikatlarda bulunan lastikler yakıldı. Barikatlardan askeri düzende, ellerinde sopalar bulunan binlerce insan çıkmaya başladı. Olaylar devam ederken yüzleri maskeli bir grup, iktidardaki Bölgeler Partisi'ne ait binaya molotof kokteyli ile saldırdı. Binanın birinci katında yangın çıkarken, görevliler binadan çıkmaya zorlandı. Bu sırada eylemcilerin bir polis memurunu rehin aldıkları görüldü. Göstericiler, öğle saatlerinde Ordu Evi’ni ele geçirdi ve burayı sağlık merkezine dönüştürdüler. Sokaklarda polisin barikat için yerleştirdiği çok sayıda resmi aracın ateşe verildiği, en az altı emniyet görevlisinin rehin alındığı bildirildi. Çatışmaların şiddetlendiği sırada açıklama yapan muhalefetteki Udar Partisi lideri Vitaliy Kliçko, Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in parlamento ve devlet başkanlığı için erken seçim kararı almasını istedi. Bu arada, muhalefet 2004 anayasasının yeniden kabulünü öngören değişikliklerin parlamentoya getirilmesi için iktidara öğleden sonraya kadar süre verdi. Bakanlık binası ele geçirildi, bakan kaçtı Bu çağrının yapıldığı sıralarda bir grup gösterici, Sağlık Bakanlığı binasına girdi. Göstericiler binayı ele geçirirken, Sağlık Bakanı arka kapıdan binayı terk etti. Bu sırada, güvenlik güçlerinin işgal edilen Bölgeler Partisi binasını geri aldığı haberi geldi. Olaylarda çok sayıda kişinin yaralandığı bildirildi. Öte yandan, Bölgeler Partisi yanlısı "anti-Meydan" göstericilerinin bulunduğu parlamentonun yanındaki Marinskiy parkına giren göstericiler polisle çatışmaya başladı. Şiddet düzeyinin arttığı olaylarda, polis ses ve gaz bombası ile plastik mermi kullandı. Göstericilerin yanıtı kaldırım taşı, ses bombası ve molotof kokteyli oldu. Silahlanma çağrısı Öğle saatlerinde muhalefetteki Svoboda (Özgürlük) Partisi lider Oleg Tyagnibok, Ukrayna genelinde teyakkuzda olunması için taraftarlarına çağrı yaptı. Bu çağrıdan bir süre sonra da gösterilerde adı sıkça duyulan Praviy Sektör (Sağ Sektör) lideri Dmitro Yaroş, vatandaşlara silahlanarak meydana gelmeleri için çağrıda bulundu. Gösterilere müdahale Gün boyu süren çatışmalar, polis birimlerinin Bağımsızlık Meydanı’na müdahalesiyle şiddetlendi. Ukrayna İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, olaylarda hayatını kaybeden güvenlik görevlisi sayısı 6’ya yükselirken, 184 polis yaralandı. Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada ise yaşanan çatışmalarda en az 8 göstericinin yaşamını yitirdiği bildirildi. Güvenlik güçlerinin akşam saatlerinde Bağımsızlık Meydanı’na yönelik başlattığı müdahalede BTR tipi zırhlı araçlar da kullanılıyor. Polisin göstericilerin üzerine tazyikli suyla müdahale ettiği, göstericilerin ise molotof kokteyli, havai fişek ve taşlarla karşılık verdiği görülüyor. Milletvekilleri direniş çağrısı yaptı Müdahalenin başladığı sırada meydana gelen muhalefet partilerine üye milletvekilleri, göstericilere direniş çağrısı yaptı. Kiev’in ülkenin diğer şehirleri ile bağlantısının kesildiğini kaydeden milletvekilleri, Kievlileri destek için meydana çağırdı. Öte yandan müdahalenin devam ettiği saatlerde Bağımsızlık Meydanı ve Kreşçatik Caddesi üzerindeki sokak lambaları söndürülürken, Meydan’daki sahneden sürekli Ukrayna ulusal marşı çalınıyor. NATO'dan çağrı Bu arada Ukrayna’daki son olaylara ilişkin yazılı bir açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, ülkede şiddete dönülmesinden ve Kiev’den gelen ölüm haberlerinden ciddi endişe duyduğunu belirtti. Rasmussen, tüm taraflara şiddetten kaçınma ve parlamenter süreç de dahil olmak üzere acilen diyaloğa yeniden başlama çağrısı yaptı. Almanya'dan yaptırım uyarısı Almanya Dışişleri Bakanı Steinmeier da protestocuları hedef alan şiddetin devam etmesi durumunda, bundan sorumlu olan yetkilileri hedef alacak Avrupa Birliği (AB) yaptırımlarının söz konusu olabileceği uyarısında bulundu. "İçinden geçilmekte olan hassas durumda, Kiev'deki herkese her türlü provokasyondan uzak durmaları çağrısında bulunmak istiyorum" diyen Steinmeier,  "Şiddetin tırmanması şu an ülkenin ihtiyacı olan en son şeydir" ifadesini kullandı. AP'den eleştiri Avrupa Parlamentosu’ndaki (AP) ikinci büyük siyasi grup olan Sosyalistler ve Demokratlar’ın (S&D) lideri Hannes Swoboda, yaptığı yazılı açıklamada, “Viktor Yanukoviç ((Ukrayna Cumhurbaşkanı), demokrasi karşıtı tutumda yeni bir düzeye ulaştı” dedi. Tüm göstericileri barışçıl kalmaya çağıran Swoboda, “Ancak bugün demokrasiye karşı yapılan saldırıdan sonra Yanukoviç, pozisyonunun savunulamaz olduğunun farkına vararak bir kenara çekilmeli” ifadesini kullandı. Şiddet olaylarından dehşete düştük Beyaz Saray, Kiev'de meydana gelen şiddet olaylarından "dehşete düştüğünü" bildirdi. Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, günlük basın brifinginde konuyla ilgili soru üzerine, "Kiev'de meydana gelen şiddet olaylarından ve meydanın kenarına silahlı çevik kuvvet birliklerinin yığıldığına dair haberlerden dehşete düştüğümüzü söyleyebilirim" dedi. Sokaklarda meydana gelen şiddeti ve her iki tarafça aşırı güç kullanımını kınamaya devam ettiklerini belirten Carney, güç kullanımının krizi çözmeyeceğini vurguladı.  ABD'den Yanukoviç'e çağrı ABD Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç ve Ukrayna hükümetini, ülkedeki durumu derhal yatıştırma ve ileriye dönük barışçıl bir yol konusunda muhalefetle diyaloğu yeniden başlatmaya çağırdı. Bakanlık Sözcüsü Jen Psaki, yaptığı yazılı açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin, Kiev caddelerindeki "kabul edilemez" şiddet konusunda ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın doğrudan Ukrayna Cumhurbaşkanı Yanukoviç'e ilettiği derin endişeleri paylaştığını bildirdi. Psaki açıklamasında, "Cumhurbaşkanı Yanukoviç'i ve Ukrayna hükümetini, durumu derhal yatıştırmaya ve ileriye dönük barışçıl bir yol konusunda muhalefetle diyaloğu yeniden başlatmaya çağırıyoruz. Ukrayna'daki derin bölünmeler, daha fazla masum kan dökülerek iyileştirilemez" ifadesini kullandı. ABD Başkan Yardımcısı Biden, Ukrayna Cumhurbaşkanı Yanukoviç'i arayarak, Kiev'de meydana gelen şiddet olaylarına dair derin endişesini dile getirmişti. Biden, Yanukoviç'i, hükümet birliklerini geri çekmeye ve azami itidal uygulamaya çağırmıştı. BM Genel Sekreteri Ban devrede BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de meydana gelen şiddet olaylarının yatışması için hükümetten protestolar nedeniyle gözaltına alınanların affedilmesini, göstericilerden de hükümet binalarını boşaltmalarını istedi. BM Genel Sekreter Sözcülüğü'nden yapılan açıklamada, Ban'ın, Kiev'de can kayıplarının ve yaralanmalarının artmasından derin kaygı duyduğu belirtildi. Açıklamaya göre, taraflara, şiddete başvurmanın "kabul edilemez" olduğunu hatırlatan Ban, olayların yatışması için tarafları pozitif önlemler alma konusunda çabalarını artırmaya davet etti. Hükümetten, protestolar nedeniyle gözaltına alınanların affedilmesini isteyen Ban, göstericilerden de işgal ettikleri hükümet binalarını boşaltmalarını istedi. Taraflara "hızlı çözüme ulaştıracak samimi diyalog" çağrısı da yapan Ban, "Ülkede daha fazla istikrarsızlık ve kan dökülmesinin önlenmesi hayati önemde. Tüm taraflar, Ukrayna'yı mümkün olan en kısa sürede demokrasi ve refah rotasına döndürmeyi hedeflemeliler" ifadesini kullandı.