Yaklaşık 200 milyon vaka ve 4.2 milyon vefat sayısına ulaşan Covid-19 pandemisine neden olan SARS-Cov-2 (coronavirüs) her geçen gün ortaya çıkan yeni varyantlarıyla, insanlığı ciddi anlamda tehdit ediyor. Coronavirüsün ne zaman sönümleneceği halen bilinmezken, iyileşen hastalarda belirtilerin uzun süre devam etmesi de ayrı bir sorun teşkil ediyor… Biyolog Prof. Dr. Barbaros Çetin, ‘Uzun Covid' (Long Covid) ile ilgili araştırmaları ve bu dönemde yaşanabilecek riskleri şöyle anlattı…
200'DEN FAZLA BELİRTİ TESPİT EDİLDİ
Yeni koronavirüs salgınının başlangıcından 1 yıl sonra, Covid-19 geçirmiş birçok hastanın iyileşmesine rağmen, aylar sonra bile bazı semptomlarının kaybolmaması “Uzun Covid” olarak adlandırıldı. Uzun süreli Covid-19'dan etkilenen kişilerle ilgili şimdiye kadar yapılan en büyük uluslararası araştırmada, 200'den fazla belirti tespit edildi. Bilim adamları bir çalışmada, beyin sisi, hafıza kaybı, yorgunluk, taşikardi, nefes darlığı, cinsel işlev bozukluğu ve eklem ağrılarına kadar sayısız semptomun vücudun 9 organ sistemini kapsadığını ve semptomların en az 6 ay boyunca etkisini yitirmediğini tespit etti. Yeni koronavirüs ile enfekte olduktan 16 ay sonra hâlâ semptomlar yaşayan hastalara da rastlandı. Bu nedenle, “Uzun Covid Klinikleri” kurulmalı ve ülkeler çapında yaygınlaştırılmalı.
ÇOK ÖNEMLİ YENİ BİR KANIT
Bir başka araştırmada Covid-19'un akut sonrası dönemde beyaz kan hücrelerinde (CD16+Monositler) SARS-CoV-2 S1 proteininin enfeksiyondan 15 ay sonrasında bile kalıcılığı tespit edildi. 26 ‘Uzun Covid' hastasının 19'unda (yüzde 73) SARS-CoV-2 S1 proteini içeren hücrelerin farklı alt popülasyonları ve 11 şiddetli Covid-19 hastasının 10'unda (yüzde 91) S1 proteini tespit edildi. Akut dönem sonrasında bazı bilinmeyenler olsa da, birçok veri potansiyel bir mekanizma olarak SARS-CoV-2'nin dokulardaki kalıcı etkilerine işaret ediyor…
TAŞİKARDİ TARAMASI YAPILMALI
Amerika Ulusal Sağlık Enstitüleri'nin otonom Tıp Bölümü Başkanı Dr. David Goldstein ve ekibinin araştırmalarına göre, virüs testi negatif çıktıktan sonra aylarca iyileşemeyen ‘Uzun Covid' hastalarının birçoğu, terleme, titreme, baş dönmesi ve çarpıntıyla kendini gösteren Postural Ortostatik Taşikardi Sendromu (POTS) ve Kronik Yorgunluk Sendromu (CFS) semptomlarından muzdaripti. Bu hastalarda özellikle kalp hızı, kan basıncı ve kan akışına yardımcı olan damar kasılmaları gibi istemsiz işlevleri kontrol eden bir otonom sinir sistemi bozukluğu olan tipik POST belirtileri görüldü. 25 yıldır POTS ve CFS hastalarını tedavi eden John Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Peter S.Rowe da, bu konuda uzman olan her doktorun ‘Uzun Covid' hastalarında hayati önemi olan POTS sendromuna rastladıklarını ifade etti ve hastalarda tarama yapılması gerektiğini belirtti.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.