Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 19 Nisan Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimine yönelik hazırlıklarını tamamladı.
7 adayın yarışacağı seçimde, 176 bin 916 seçmen, 693 sandıkta 08.00-18.00 saatleri arasında oy kullanabilecek. Oy kullanacak seçmenlerin kimlik kartı, sürüş ehliyeti veya pasaportlarıyla birlikte kayıtlı oldukları sandıklara gitmesi gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimi için 24 Mart’ta başlayan propaganda süresi cumartesi saat 18.00’de sona erecek. Seçim günü alkol satışı ve içilmesi yanında silah taşıma yasağı uygulanacak.
Saat 19.00'a kadar seçim ve seçim sonuçlarına ililkin her türlü haber, yorum ve açıklamanın yayını da yasak olacak.
Sandıklarda, YSK’da ve ilçe seçim kurullarında yaklaşık 4 bin kişinin görev yapacağı pazar günü bir adayın cumhurbaşkanı seçilebilmesi için kullanılan geçerli oyların yarısından bir fazlasını alması gerekiyor. Adaylardan hiçbiri bu orana ulaşamazsa seçim en çok oyu alan iki aday arasında 26 Nisan Pazar günü tekrarlanacak ve en çok oyu alan Cumhurbaşkanı seçilecek.
YSK, engelli adayların da oy kullanabilmesi için sandıkların yer aldığı binalarda bazı önlemler aldı.
ÖNERİ 19 NİSAN SEÇİMİNE YÖNELİK BASIN TOPLANTISI DÜZENLEDİ
YSK Başkanı Şafak Öneri, Yüksek Seçim Kurulu ile İlçe Seçim Kurulları’nın bu pazar yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimlerine yönelik hazırlıkları, nasıl oy kullanılacağı ve sonuçların nasıl değerlendirileceği konularında bugün YSK üyeleriyle birlikte Yüksek Adliye Kurulu toplantı salonunda basın toplantısı düzenledi.
“BUGÜN İTİBARIYLA TÜM HAZIRLIKLARIMIZ TAMAMLANDI”
Ocak ayının son haftasında, sandık seçmen listelerinin hazırlanma süreciyle başlayan çalışmaların, seçim takvimi uyarınca devam ettiğini kaydeden Öneri, “Bugün itibarıyla tüm hazırlıklarımız tamamlandı” dedi.
“SEÇMEN SAYISI 176 BİN 916 OLARAK KESİNLEŞTİ”
Oy kullanacak toplam seçmen sayısının 176 bin 916 olarak kesinleştiğini açıklayan Şafak Öneri, seçmenlerin KKTC genelinde toplam 693 sadıkta oy kullanacağını belirtti.
Öneri, oy kullanacak seçmenlerin oylarını gizliliği bozmayacak şekilde düzenlenen şeffaf sandıklarda kullanacağını da söyledi.
Seçmen sayısının Haziran 2014 Yerel Kuruluş Organları Genel Seçimine göre bin 658 kişi arttığını ifade eden Öneri, buna paralel olarak sandık sayısında da bir artış olduğunu söyledi.
19 Nisan’da 4 bini aşkın kişinin görevli olarak çalışacağını söyleyen Öneri, 24 Mart’ta başlayan propaganda döneminin 18 Nisan Cumartesi günü saat 18.00’de sona ereceğini de anımsattı.
“OY KULLANMANIN İLK ŞARTI SANDIK SEÇMEN LİSTESİNDE KAYITLI OLMAK”
Oy kullanmanın şartlarına da değinen ve ilk şartını “sandık seçmen listelerinde kayıtlı olmak” olduğunu söyleyen Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Öneri şunları söyledi:
“Sandık seçmen listesinde ismi bulunan her seçmenin kayıtlı olduğu seçmen listesinin bulunduğu sandıkta oy kullanma hakkı vardır. Bir seçmen kayıtlı bulunduğu sandıktan başka sandıkta oy kullanamaz. Bunun bir istisnası vardır. İlgili sandıkta görevli olan sandık kurulu üyeleri ve polisler oylama bittikten sonra, yani saat 18.00’den sonra seçmen kartlarını göstermek koşuluyla görevli bulundukları sandıkta oy kullanabilirler.”
KİMLİK, PASAPORT VEYA SÜRÜŞ EHLİYETİ ŞART
Seçmenlerin oyunu kullanırken, sandık kuruluna, Kıbrıs Türk Federe Devleti (KTFD) döneminde veya KKTC döneminde yurttaş olanlara verilen pasaport veya kimlik kartı veya KKTC sürüş ehliyetini ibraz etmek zorunda olduğunu ifade eden Öneri, polislerin, sandık kuruluna polis kimlik kartı sunabileceğini söyledi.
“SEÇMEN KARTI GÖSTERİLMESİ OY KULLANABİLMENİN BİR ŞARTI DEĞİL”
“Bu belgelerden herhangi birisiyle sandık kurulu önüne gidilmemesi halinde, ismi sandık seçmen listesinde yazılı olsa bile seçmen oyunu kullanamayacak” diyen Öneri, şöyle devam etti:
“Seçmenlere gönderilen seçmen kartları, sadece hangi sandıkta oy kullanabileceğine dair bilgileri içermek maksadıyla düzenlendi. Seçmen kartının gösterilmesi oy kullanabilmenin bir şartı değildir. Oy kullanabilmek için seçmen kartını göstermek zorunlu değildir. Bunun gibi sadece seçmen kartını göstermek oy kullanmak için yeterli değildir.”
SEÇMEN OYUNU NASIL KULLANACAK?
Öneri, basın toplantısında seçmenlerin oyunu nasıl kullanacağını ise şöyle anlattı:
“Oy kullanmak için sandık kurulu önüne giden seçmenin, izah edilen belgelerden birini ibraz etmesini müteakip, sandık seçmen listesinde kayıtlı olduğu tespit edildikten sonra, birleşik oy pusulası kendisine verilir. Talep etmesi halinde sandık kurulu başkanı, seçmene oyunu nasıl kullanacağına dair bilgi verir. Seçmen oy pusulası ile birlikte kendisine verilen ‘evet’ mührünü alarak, kapalı oy kullanma yerine gider. Seçmen, kapalı oy kullanma yerine tek başına giderek oyunu kullanır. Burada cep telefonu, fotoğraf makinesi, herhangi bir kayıt cihazıyla girmek kesinlikte yasaktır.
Görmezler, ileri derecede görme engelli olanlar, felçliler veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olanlar, diledikleri seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilirler.”
“EVET MÜHRÜ TERCİH EDİLEN ADAYIN BÖLÜMÜNE SADECE BİR KEZ BASILMALIDIR”
Oy pusulasının geçersiz olmaması için dikkat edilmesi gerekenleri de sıralayan Öneri şunları söyledi:
“Birleşik oy pusulası üzerinde 7 aday için bölümler ayrılmıştır. Adayların sıralaması Yüksek Seçim Kurulu’nda çekilen kura sonucunda tespit edilmiştir.
Seçmen, sandık kurulu tarafından kendisine verilen “evet” mührünü tercih ettiği adayın bulunduğu bölüme bir kere basmak suretiyle oyunu kullanır. Burada seçmenin dikkat etmesi gereken en önemli husus, evet mührünü tercih ettiği adayın bölümüne sadece bir kez basmasıdır. Bastığı evet mührünün sönük veya tam çıkmaması halinde, aynı yere ikinci mühür basılmaması gerekmektedir. Bu takdirde olası kaymalar veya çift mühür izlenimini verecek yanlış kullanımlar, oy pusulasının geçersiz sayılabilmesine yol açabilecektir.
Birden fazla evet mührü taşıyan oy pusulaları geçersizdir. ‘Evet’ mührü, birleşik oy pusulasında aday için ayrılan bölümün herhangi bir yerine, yani adayın ismi ve amblemi bulunan yer de dahil olmak üzere, adaya ayrılan 2 çizgi arasında kalan herhangi bir yere, evet mührünü basmak suretiyle kullanılabilir. Diğer aday ile ayıran çizgi üzerine basılacak bir evet mührü pusulayı geçersiz kılar. Oylama sadece evet mührünün basılması şeklinde gerçekleşeceği için, bunun dışında birleşik oy pusulasının herhangi bir yerine kalem veya başka bir araçla konacak herhangi bir işaret, oy pusulasını geçersiz kılacaktır. İşaretli oy pusulaları geçersizdir.”
LEFKE MUHTARI DA SEÇİLECEK
19 Nisan’da boş olan Lefke Muhtarlığı için de ara seçim yapılacağını anımsatan Öneri, “Oylama şekli Cumhurbaşkanlığı seçiminde olduğu gibidir. Yani seçmen 5 adaydan tercih ettiği aday için evet mührü ile oyunu kullanacak” dedi.
“SEÇİM SONUÇLARI HER İLÇEDE KURULACAK BİLGİSAYAR YARDIMIYLA ALINACAK”
Seçim sonuçlarının her ilçede kurulan bilgisayar sistemi yardımıyla alınacağını da belirten Öneri, “Sandıklardan alınan sonuç öncelikle ilçelerde birleştirilerek, o ilçedeki seçim sonucu alınacak, her bir ilçede alınan seçim sonuçları ise, Lefkoşa’da Yüksek Seçim Kurulu’nda kurulan bilgisayar sistemi aracılığı ile birleştirilerek Cumhurbaşkanlığı seçimi sonucu elde edilecektir” dedi.
Bu konuda protokol uyarınca Yakın Doğu Üniversitesi (YDÜ) ile çalışacaklarını aktaran Öneri, seçim sonuçlarının 2 etapta değerlendirilmesinin planlandığını belirterek şöyle devam etti:
“1’inci etapta, sandık kurulları, o sandıkta kullanılan geçerli oyların miktarını ve adaylara dağılımını tespit eder etmez, diğer işlemlere geçmeden önce doğrudan Yüksek Seçim Kurulu’na telefon vasıtası ile bildireceklerdir.
WEB SİTESİ
Bu bildirimler değerlendirilerek seçimin gayri resmi bilgileri ve nihayetinde sonucu olarak Yüksek Seçim Kurulu tarafından anında halka duyurulacaktır. Bu amaçla www.mahkemeler.net isimli sitemizde bir bölüm hazırlanmıştır. Bunun gibi YDÜ’nün www.umitilhan.com/cum2015/index.asp adresine girildiğinde ayni bilgiler görülebilecektir.
2’nci etap ise, resmi sonuçları tespit edecek etaptır. Bu etapta sandıklardan gelen seçim işlemlerini ve sonuçlarını gösteren formlar, her ilçede bilgisayarlara işlenerek o ilçedeki seçim sonucunu belirleyecek ve son olarak ilçelerde elde edilen sonuçlar, Yüksek Seçim Kurulu’nda birleştirilerek seçimin sonucu resmi olarak elde edilecektir.
Bugüne kadarki tecrübelerimizden 1’inci etap sonuçları ile 2’nci etap sonuçları, nihai sonuca etki etmeyen küçük hesaplama hataları hariç, ciddi bir farklılık göstermemiştir.”
ENGELLİLERİN OY KULLANMASI İÇİN TEDBİRLER ALINDI
Engellilerin oylarını kullanmaları konusunda yürüttükleri çalışma konusunda da bilgi veren Şafak Öneri, engellilerin sandık alanına gelmeleri halinde sandık yerine kolayca ulaşımlarını sağlayabilmek için mümkün olan tedbirleri aldıklarını söyledi.
“Bütün engelli seçmenlere hizmet etme olanağımız olmasa bile, kanaatimce çok büyük oranda bu engeli gidermiş olacağız” diyen Öneri, rampa yapma konusunda duyarlılık gösteren belediye ve devlet kuruluşlarına teşekkür etti.
“OY VERME GÜNÜ SAAT 19.00’A KADAR SEÇİM VE SEÇİM SONUÇLARINA İLİŞKİN HER TÜRLÜ HABER, YORUM VE AÇIKLAMANIN YAYINI YASAK”
Basın mensuplarının seçim sonuçlarını takip edebilmesi için Yüksek Seçim Kurulu’nda bir ekran kurulacağını da belirten Öneri, şöyle devam etti:
“Seçim ve Halkoylaması Yasası’nın 104’üncü maddesine göre, oy verme günü saat 19.00’a kadar seçim ve seçim sonuçlarına ilişkin her türlü haber, yorum ve açıklamanın yayını yasaktır. 19.00’dan, 21.00’e kadar sadece Yüksek Seçim Kurulu’nun verdiği haberler yayınlanabilir. 21.00’den sonra ise yayın serbesttir. Sandık sonuçlarının 18.30 civarında gelmeye başlayacağını öngörüyoruz. Bilgi akışının yoğunlaştığı safhada, basına bilgilendirme yapılacaktır. Saat 19.00’dan sonra ise Yüksek Seçim Kurulu, yayın kuruluşlarına sonuçlarla ilgili bilgi akışını başlatacaktır.
“YAYIN YASAĞINA İNTERNET MEDYASI DA DAHİL”
Yayın ile ilgili yasaklara uyulmamasının, idari tedbirlere ve cezai kovuşturmaya neden olabileceğini hatırlatan Öneri, yayın kuruluşlarının gerekli hassasiyeti göstereceklerine inanç belirtti.
Öneri, bu yasağa internet medyasının da dahil olduğunu hatırlattı.
ALKOL SATIŞI VE İÇİLMESİ YASAK; EMNİYET GÜÇLERİ DIŞINDA KİMSE SİLAH TAŞIYAMAYACAK
Oy verme günü hakkında da bazı uyarılara yer veren Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Öneri şunları hatırlattı:
“Oy verme günü her ne surette olursa olsun alkollü içki satılması, verilmesi ve içilmesi yasaktır. Eğlence yeri niteliğine haiz lokantalarda yalnızca yemek verilir. Bunun dışında diğer eğlence yerleri oy verme süresince kapalıdır. Oy verme günü emniyet ve asayişi korumakla görevli olanların dışında hiç kimse, hiçbir yerde silah taşıyamaz.”
HİÇBİR ADAY YÜZDE 50 ARTI 1 OY ALAMAZSA 2. TUR
Konuşmasında Seçim ve Halkoylaması Yasası’nın 139’uncu maddesine işaret eden Öneri şunları da ekledi:
“Adaylardan birinin ilk turda seçimi kazanması için, kullanılan geçerli oyların yarıdan 1 fazlasını alması gerek. Hiçbir adayın bu oy oranına ulaşamaması halinde, aynı madde uyarınca seçimin, seçimi izleyen pazar günü olan 26 Nisan’da en çok oy alan 2 aday arasında yeniden yapılacaktır. Bu seçimde en çok oy alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.”
“BUGÜNE KADAR PROPAGANDA YASAKLARINA CİDDİ BİR AYKIRILIK ŞİKAYETİ YAPILMADI”
Konuşmasında propaganda sürecine değinen Öneri, “Bugüne kadar propaganda yasaklarına ciddi bir aykırılık şikayeti yapılmadı. Küçük çaplı aykırılıklar ise uyarı yöntemiyle kontrol altına alındı” dedi.
Öneri, afiş yırtma gibi davranışların cezai takibat konusu olduğunu da anımsatarak, bu gibi olayların faillerinin bulunması halinde polis tarafından gerekenin yapılacağını belirtti.
“PROPAGANDA DÖNEMİ GENEL OLARAK DEMOKRATİK OLGUNLUK İÇİNDE GEÇTİ”
“Propaganda döneminin genel olarak demokratik olgunluk içinde geçtiğini söyleyebilirim” diyen Şafak Öneri şunları da ekledi:
“Adaylardan, sempatizan ve taraftarlarından beklediğimiz, aynı olgunluğu propaganda yasakları süresi içinde aynen göstermesidir.”
“BAZI KAMU GÖREVLİLERİNİN SEÇİM YASAKLARINA AYKIRI DAVRANMASINA İLİŞKİN DUYUMLAR…”
Seçim yasaklarıyla ilgili olarak, taraflarına herhangi bir itiraz yapılmadığını da kaydeden Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Şafak Öneri, “Bazı kamu görevlilerinin tarafsızlık noktasında seçim yasaklarına aykırı davrandığına ilişkin duyumlar hassasiyetle incelendi ve gerekli uyarılar yapıldı. Uyarılardan sonra, aksi bir duyumumuz olmamıştır. Bu konuda itiraz da yapılmamıştır” dedi.
Öneri açıklamasında, Yüksek Seçim Kurulu’nun bu yönde gelen suç ihbarlarını polise aktarmakla yükümlü olduğunu da vurgulayarak, eleştirilerin varolan hukuki durumun dikkate alınarak yapılmasını istedi.
“SEÇİM SÜRECİ ADİL, DÜRÜST, ŞEFFAF VE EŞİTLİKÇİ BİR ANLAYIŞLA YÖNETİLİYOR”
Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim sürecini adil, dürüst, şeffaf ve eşitlikçi bir anlayışla yönettiğini kaydeden Öneri, “Hiç kimsenin bundan kuşkusu olmasın” dedi.
Öneri, seçim kurullarının her itirazı ve ihbarı değerlendirip gerekli tedbirleri aldığın da sözlerine ekledi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.